در این نوشته، قصد داریم توصیه‌های عرفانی و اخلاقی نقل شده از عالم بزرگ و کوه عرفان، آیت الله سید علی قاضی طباطبایی (ره) را نقل نماییم. امید است با مطالعه این نوشته و عمل به توصیه‌های این عالم گرانقدر، مسیر پیشرفت در اخلاق و عرفان برای همگان هموار شده و به بهترین جایگاه دست یابید.
مقدمه
در دین مبین اسلام و مکتب اهل بیت علیهم السلام، همواره علما و دانشمندان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده‌اند. از این جهت، همواره در قرآن کریم و روایات معصومین علیهم السلام، ویژگی‌ها و امتیازاتی برای علمای راستین اسلام برشمرده شده است.
گروه‌ها و اجتماعات انسانی، بدون آنکه دائما از این موضوع آگاه باشند، همواره از آثار وجود علماء و دانشمندان برخوردار بوده‌اند و این برخورداری همچنان نیز ادامه دارد. گروه‌ها و اجتماعاتی که همواره برای پیمودن راه زندگی، از این بزرگان و علماء یاری می‌جویند. درست مانند مردمی که همه‌جا، بدون آن که پیوسته متوجه باشند، از خورشید بهره می‌گیرند.
یکی از علمای بزرگ اسلام که دروس اخلاقی و عرفانی ایشان زبان‌زد عام و خاص بوده و نور اخلاق ایشان، همواره شامل حال گروه‌ها و اجتماعات مردم قرار گرفته است، آیت الله سید علی قاضی طباطبایی (ره) می‌باشند. عالمی گرانقدر که از مقامی عظیم برخوردار بوده و با اوصافی متعالی ستوده شده‌اند. عالمی که عمل را سرلوحه کار خود قرار داده و در مسیر حرکت به سوی حضرت حق جل‌ّ و علا گام برداشته‌اند و وجودشان سرشار از عشق به خداوند، خدمت به بشریت و نمایاندن صراط مستقیم از بی‌راهه‌های ضلالت و گمراهی است.
به همین منظور، در این نوشته، توصیه‌های اخلاقی و عرفانی این عالم گرانقدر را جمع‌آوری نموده و در اختیار شما عزیزان قرار داده‌ایم تا همواره چراغ راهی باشد بر مسیر زندگی.
معرفی کوتاه از آیت الله سید علی قاضی طباطبایی(ره)
آیت الله سید علی قاضی طباطبایی (ره)(1282 – 1366ق) که در شهر تبریز متولد شدند، عارف و استاد اخلاق حوزه علمیه نجف بودند. برخی علما، فقها و مراجع تقلید شاخصی همچون آیت الله سید محمدحسین طباطبایی (ره) و آیت الله محمدتقی بهجت (ره) از شاگردان ایشان بوده‌اند.
آیت‌الله قاضی(ره)، رسیدن سالک به مقام توحید را بدون پذیرفتن ولایت ائمه علهیم السلام و حضرت زهرا سلام الله علیها، امکان‌پذیر نمی‌دانست.
ایشان علاقه بسیار زیادی به ابن عربی و مولانا داشتند که همین موضوع، مخالفت برخی علما را نیز در پی داشت.
شهرت آیت الله قاضی(ره)، بیشتر به‌دلیل بعد عرفانی شخصیت ایشان می‌باشد، اما ایشان در علوم دیگر نیز همچون حدیث، فقه و تفسیر صاحب نظر بوده‌اند.
بزرگان اخلاق در خصوص آیت‌الله قاضی (ره) چه می‌گویند
امام خمینی(ره):
| قاضی، کوهی بود از عظمت و مقام توحید. |
علامه طباطبائی(ره):
ما هرچه در این مورد داریم، از مرحوم قاضی داریم، چه آنچه را که در حیاتش از او تعلیم گرفتیم و از محضرش استفاده کردیم، چه طریقی که خودمان داریم، از مرحوم قاضی گرفته‌ایم. |
سید هاشم حداد(ره):
| از صدر اسلام تا به حال، عارفی به جامعیت مرحوم قاضی نیامده است. |
13 توصیه اخلاقی و عرفانی از آیت الله سید علی قاضی (ره)
در ادامه، گزیده‌ای از دستورالعمل‌ها, توصیه‌ها و وصایای آیت‌الله سید علی قاضی (ره) که خطاب به شاگردان و اطرافیان بیان فرموده‌اند، مطرح گردیده است. امید می‌رود که این کلمات سراسر عرفانی به‌جای مانده از این عالم گرانقدر، راهنمایمان در مسیرهای تاریک زندگی باشد.
1. توبه و استغفار
قبل از هر چیز، باید توبه کرد. اگر کسی، به‌ویژه جوانان، گناهی انجام دادند، نباید از رحمت الهی ناامید شوند. کسی حق ندارد که گناه خود را برای دیگری بازگو کند و در شرع هم اجازه این عمل داده نشده است.
روزی فردی که گناهی مرتکب شده بود، نزد حضرت علی علیه السلام آمد و گناه خود را بازگو کرد؛ وی از حضرت خواست تا برای پاک شدن، حد الهی را بر او جاری نمایند. حضرت علی علیه السلام به وی فرمودند که این گناه را میان خود و خدای متعال نگه می‌داشتی و توبه می‌کردی، از اعتراف آن برای اجرای حد، پسندیده‌تر بود.
با توجه به اهمیت موضوع، آیت الله قاضی(ره) نیز در دیدگاه خود توبه را امری مهم دانسته و می‌فرمایند:
| برادران عزیزم! خداوند متعال شما را برای طاعتش موفق نماید. هشیار باشید که به ماه‌های حرام وارد شده‌ایم، پس چه بزرگ است تمام نعمت‌های باری تعالی بر ما؛ پس قبل از هر چیز، بر ما واجب و لازم است که توبه نماییم، با شرایط لازم و نمازهای ویژه، سپس از گناهان کبیره و صغیره به قدر توان دوری نماییم. |
در همین راستا، آیت الله قاضی(ره)، در طی نامه‌ای دستور العملی را برای توبه مطرح نموده‌اند که عناوین این دستورالعمل، به شرح زیر می‌باشد:
- خواندن نماز توبه در شب یا روز جمعه.
- اعاده آن در روز یکشنبه از روز دوم ماه.
- نسبت به مراقبه صغری و کبری دقت شود.
- به دل‌ها توجه شود و مرض‌های موجود در دل که بر اثر گناه ایجاد شده، مداوا شود.
- با استغفار، عیب‌های بزرگ، کوچک و کم گردد.
- قرائت ذکر “استغفر الله الذی لا اله الا هو من جمیع ظلمی و جوری و إسرافی علی نفسی و أتوب إلیه“.
از خداوند که معبودی جز او نیست به خاطر تمامی ظلم‌ها و گناهانم و ستمی که بر خود روا داشتهام طلب بخشش می‌کنم و به سوی او باز می‌گردم.
2. مراقبه، محاسبه و معاقبه
همانطور که در بخش توبه و در دستور‌العمل‌های آن مشاهده شد و در متن نامه آیت‌الله قاضی(ره) نیز به چشم می‌خورد، موضوعاتی همچون مراقبه، محاسبه و معاقبه مطرح می‌باشد.
مراقبه، محاسبه و معاقبه در دین اسلام، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، که معنا و مفهوم هر یک در ادامه مطرح شده است:
- مراقبه: اصطلاحی قدیمی در عرفان اسلامی است که به معنای مواظبت بر تمامی اعمال، گفتار و اندیشه‌ها برای سرپیچی نکردن از دستورات الهی می‌باشد.
- محاسبه: محاسبه یا محاسبه نفس، به معنی حسابرسی به اعمال هر روز خود در انتهای آن روز می‌باشد.
- معاقبه: معاقبه به این معناست که اگر گناهی مرتکب شدیم، توبه نموده و دیگر آن را تکرار نکنیم.
3. نماز
نماز در میان دیگر واجبات، دارای اهمیت و جایگاه ویژه‌ای می‌باشد که در سیره علما نیز از آن به عنوان یک عمل بسیار مهم و کارساز یاد شده است. در نظر آیت الله قاضی (ره) نیز نماز از جایگاه بسیار بالایی برخوردار بوده و در زندگی انسان، از تاثیر بسزایی برخوردار می‌باشد.
مرحوم علامه طباطبایی(ره) و آیت الله بهجت (ره) نیز از ایشان مطلبی را نقل کرده‌اند که خود گواه از اهمیت والای نماز می‌باشد. آیت الله قاضی (ره) می‌فرماید:
| اگر کسی نماز واجبش را اول وقت بخواند و به مقامات عالیه نرسد، مرا لعن کند. |
از مرحوم سید هاشم رضوی هندی نیز موضوعی درخصوص اهمیت نماز در دیدگاه آیت الله قاضی(ره) نقل شده است که بیان آن خالی از لطف نیست. ایشان می‌فرمایند:
| روزی شخصی را به محضر آیت الله قاضی (ره) آوردند و از ایشان درخواست کردند تا دست این فرد را گرفته و او را راهنمایی نمایند. مرحوم آیت الله قاضی (ره) توصیه کردند که این فرد نماز را در اول وقت بخواند. مدتی بعد نیز مشخص شد که این شخص وسواس در عبادت داشته و نماز را تا آخر وقت به تاخیر می‌انداخته است. |
دیگر وصایای آیت الله قاضی (ره) نیز عمدتا به نماز باز می‌گردد. برخی از این توصیه‌ها عبارتند از:
- نماز را بازاری نکنید.
- نماز را در اول وقت به‌جا آورید.
- با خضوع و خشوع نماز را به‌پا دارید.
- تسبیحات حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها و آیت الکرسی در تعقیب نماز ترک نشود.
- اگر نماز را حفظ کردید، همه چیزتان محفوظ می‌ماند.
- در قنوت نماز دعای “اللهم ارزقنی حبّک و حبّ ما تحبه، و حبّ من یحبّک، والعمل الذی یبلغنی إلی حبّک واجعل حبّک احبّ الاشیاء إلی” را قرائت کنید.
البته نگاه آیت الله قاضی (ره) تنها معطوف به نمازهای پنج‌گانه نبوده و درخصوص دیگر نمازها نیز اینگونه توصیه نموده‌اند:
شما را سفارش می‌کنم به اینکه نمازهایتان را در بهترین و با فضیلت‌ترین اوقات آن‌ها به‌جا بیاورید و آن نمازها با نوافل، 51 رکعت است؛ پس اگر نتوانستید، 44 رکعت بخوانید و اگر مشغله‌های دنیوی نگذاشت آن‌ها را به‌جا آورید، حداقل نماز توابین را بخوانید.
» مسجد:
مرحوم آقای قاضی(ره) همچنین سفارش می کردند: “در یک مسجد همیشه نماز نخوانید، به مساجد دیگر نیز بروید و هرجا دیدید حال پیدا کردید آن جا نماز بخوانید و هرجا دیدید که حال پیدا نکردید، مکان خود را تغییر دهید و از این مسجد به مسجد دیگر انتقال یابید و خلاصه آن که توقف در یک مکان بی‌مورد است و باید دائما دنبال حال بود و از هرجا به جای دیگر منتقل شد و هرجا حال بهتر بود آن جا را انتخاب نمود.”
4. قرآن
از میزان اهمیت قرآن در دیدگاه آیت الله قاضی (ره) می‌توان به روایت نقل شده از آیت‌الله نجابت (ره) اشاره کرد:
| روزی آیت الله قاضی(ره) به یکی از شاگردان برجسته خود، یعنی آیت الله بروجردی(ره) توصیه می‌کنند که هیچگاه از قرآن جدا مشو و آیت الله بروجردی(ره) نیز تا آخر عمر بر این سفارش پایدار بوده و هر زمان که از کارهای ضروری و روزمره فارغ می‌گشتند، به تلاوت قرآن پرداخته و با قرآن همراه می‌شدند. |
آیت الله سید محمدحسن قاضی (ره) نیز چند توصیه از آیت الله قاضی (ره) مطرح کرده‌اند که یکی از این موارد، انس با قرآن کریم می‌باشد. توصیه‌های نقل شده توسط ایشان عبارتند از:
- توصیه اول درخصوص روخوانی قرآن بود. ایشان همواره تاکید داشتند قرآن را صحیح و خوب بخوانید و بر این موضوع تاکید داشتند که بر شما باد به قرائت قرآن کریم در شب و با صدای زیبا و غم انگیز، پس آن نوشیدنی و شراب مؤمنان است.
- علاوه بر این، توصیه شده است که تلاوت قرآن کمتر از یک جزء نباشد.
- توصیه دیگر ایشان این است که باید یک دوره تاریخ اسلام از ولادت پیامبر (ص) تا سال 260 ه.ق مطالعه شود.
- سومین توصیه ایشان نیز به موضوع نماز شب باز می‌گردد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
5. نماز شب
آیت الله سید علی قاضی(ره) درخصوص نماز شب حساسیت بسیار زیادی نشان داده و از دیدگاه این عارف گرانقدر، نماز شب یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین ابزارها برای رسیدن به کمال می‌باشد. به عقیده ایشان، هیچ چاره و گریزی برای مومنین از نماز شب نیست و بسیار تعجب‌برانگیز است شخصی که می‌خواهد به کمال برسد، اما برای نماز شب قیام نمی‌کند.
علامه طباطبایی (ره) در خصوص نماز شب، خاطره‌ای را از آیت الله سید علی قاضی(ره) بیان می‌کنند. از آنجایی که ایشان در نجف اشرف برای تحصیل مشرف شده بودند، از نقطه نظر قرابت و خویشاوندی گاه گاهی به محضر مرحوم قاضی (ره) شرفیاب می‌شدند تا یک روز در مدرسه‌ای ایستاده بودند که مرحوم قاضی (ره) از آنجا عبور می‌کردند. زمانی که به ایشان رسیدند، دست خود را روی شانه علامه طباطبایی (ره) گذاشته و می‌فرمایند:
| ای فرزند، دنیا می‌خواهی نماز شب بخوان، آخرت می‌خواهی نماز شب بخوان. |
حاج سید هاشم حداد، از شاگردان این عالم گرانقدر نیز درخصوص توصیه آیت الله قاضی(ره) می‌فرمایند:
| مرحوم آقا خودش این طور بود و به ما هم این طور دستور داده بود که در میان شب وقتی برای نماز شب برمی‌خیزید، چیز مختصری تناول کنید، مثلاً چای یا دوغ یا یک خوشه انگور یا چیز مختصر دیگری که بدن شما از کسالت بیرون آید و نشاط برای عبادت داشته باشید. |
6. توسل به ائمه اطهار علیهم السلام و مدد از بزرگان
همانطور که پیشتر نیز بیان شد، آیت‌الله قاضی(ره)، رسیدن سالک به مقام توحید را بدون پذیرفتن ولایت ائمه علهیم السلام و حضرت زهرا سلام الله علیها امکان‌پذیر نمی‌دانست.
آیت الله قاضی (ره) در نجف اشرف ساکن بودند و توصیه به زیارت روزانه حرم حضرت امیرالمومنین علیه السلام داشتند. افرادی که در قم زندگی می‌کنند، هر روز به زیارت حرم حضرت معصومه سلام الله علیها بروند و آن‌هایی که در مشهد هستند نیز هر روز به زیارت امام رضا علیه السلام مشرف شوند و افرادی که در نجف، قم و یا مشهد نیستند نیز هر روز یکبار زیارت امیرالمومنین علیه السلام را قرائت نمایند.
» تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها:
از دیگر سفارشات آیت الله سید علی قاضی(ره) که بسیار آسان بوده و تاکید زیادی نیز به آن شده است، این است که هرگز پس از نماز، تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها ترک نشود. در روایات متعددی نیز آمده است که تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها ذکر کبیر است و ثواب آن از هزار رکعت نماز بالاتر است.
» توسل به امام حسین علیه‌السلام:
از ویژگی‌های بارز آیت الله سید علی قاضی (ره)، توجه خاص به عزاداری حضرت امام حسین علیه السلام بود. آیت الله کشمیری (ره) نقل می‌کنند که آیت الله قاضی (ره)، هر جمعه در منزل روضه امام حسین علیه‌السلام به پا کرده و واعظی مقتل را از روی کتاب می‌خواند تا مبادا نسبت به امامان کم و زیاد گفته شود و آقای قاضی (ره) گریه می‌کردند.
آیت الله سید علی قاضی (ره) همواره بر این باور بودند که محال است انسانی به جز از راه سیدالشهدا علیه السلام به مقام توحید برسد. سریان فیوضات و خیرات از مسیر حضرت سیدالشهدا علیه السلام است و پیشکار این فضیلت هم حضرت قمر بنی هاشم ابالفضل العباس علیه السلام است.
» دعا برای فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف:
از دیگر سفارشات آیت الله قاضی(ره)، سفارش بر خواندن دعای “الهی عظم البلاء” می‌باشد که بسیار مورد تاکید قرار گرفته است و انتظار می‌رود منتظران آن حضرت، هر روز این دعا را قرائت نمایند.
علاوه بر این،از آن چیزها که بسیار لازم و با اهمیت است، دعا برای فرج حضرت حجت صلوات الله علیه در قنوت نماز وتر است.
» مدد از روح بزرگان:
آیت الله قاضی(ره) همواره به همگان توصیه می‌کردند که اگر قبری از امام‌زادگان یا علما و بزرگان در اطرافتان یا شهرتان است، حتما بروید.
7. دل نرنجانید
صغیر اصفهانی چه زیبا این شعر را سروده است:
دل مسوزان که ز هر دل به‌خدا راهی هست
هر که را هیچ به کف نیست، به دل آهی هست
نشکاندن دل، به طرق مختلف، از موضوعات مهمی بوده است که در دیدگاه و مسلک آیت الله قاضی (ره) از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده است. در همین راستا، آیت الله قاضی (ره) پیوسته توصیه کرده‌اند به اطاعت والدین، حسن خلق، ملازمت صدق، موافقت ظاهر با باطن و ترک خدعه و حیله و تقدم در سلام و نیکویی کردن با هر نیکوکار و بدکار، مگر در جایی که خداوند نهی کرده است. الله الله الله که دل هیچ کس را نرنجانید!
تا توانی دلی بدست آور
دل شکستن هنر نمی‌باشد
» نریختن آبروی افراد:
یکی از سفارشات مهم و اساسی آیت الله قاضی (ره) همین موضوع، یعنی نریختن آبروی افراد می‌باشد. اگر آهی پشت سرمان باشد و آبروی کسی را ریخته باشیم یا مومنی را به‌خاطر گناهی که مرتکب شده، سرزنش کنیم، دعای ما هیچگاه مستجاب نخواهد شد.
» تهمت نزنید:
تهمت زدن کار بسیار زشتی است که در اسلام و در دیدگاه و اخلاق عارفان و سالکان بسیار نهی شده و این امر سبب سوزانده شدن دل افراد می‌شود. روزی امام جواد علیه السلام، با یکی از کفار در حال پرسش و پاسخ بود و هر سوالی که آن فرد از حضرت می‌پرسید، ایشان پاسخ وی را می‌دادند. زمانی که آن فرد متوجه شد که توانایی مقابله با امام جواد علیه السلام را ندارد، به حضرت تهمتی ناروا زد و نعوذا باالله گفت که گویا شما مست هستی؟ در آن لحظه امام محمدتقی علیه السلام سرش را به طرف آسمان بلند کرد و آن فرد را نفرین کرد؛ این روایت نشان دهنده این است که زخم زبان به حدی دل را می سوزاند که حضرت آن فرد را نفرین کردند.
8. رفع ناراحتی‌های روحی
از گذشته تاکنون، همواره انسان در سطح جوامع مختلف، به دلیل فشارهای زندگی روزمره و مواجه شدن با موقعیت‌های حساس و دشوار، دچار اضطراب، نگرانی و ناراحتی‌های روحی و روانی می‌گردد. آیت الله قاضی (ره) برای رفع اضطراب، نگرانی و ناراحتی‌های روحی، خواندن عبارات زیر را توصیه نموده‌اند:
لا اله الا الله وحده لا شریک له، له الحمد و له الملک و هو علی کل شیء قدیر، أعوذ بالله من همزات الشیاطین و أعوذ بک ربی من أن یحضرون إن الله هوالسمیع العلیم ♦♦♦♦ هیچ معبودی جز خداوند یکتای بی‌شریک وجود ندارد و ستایش و حکومت مخصوص اوست و او بر هر کاری تواناست. از وسوسه‌های شیاطین به خدا پناه می‌برم و به تو پناه می‌برم ای پروردگارم از این که نزد من حاضر شوند. همانا خداوند شنوا و داناست. |
» رفع گرفتاری:
روزی علامه لاهیجانی انصاری (ره) خدمت آیت الله قاضی (ره) رسیدند و از ایشان پرسیدند که در مواقع گرفتاری و اضطرار، چه در امور اخروی و چه در امور دنیوی و بن‌بست کارها، به چه ذکری مشغول شویم تا گشایش یابد؟
آیت الله قاضی (ره) در پاسخ ایشان یک دستورالعمل دادند که به شرح زیر می‌باشد:
- 5 بار صلوت
- قرائت آیت الکرسی در دل و بدون بر زبان آوردن
- قرائت ذکر “اللهم اجعلنی فی درعک الحصینة التی تجعل فیها من تشاء“
بار پروردگارا! مرا در حصن و پناهگاه خود و در جوشن و زره محکمت قرار بده که در آن هر کس را که بخواهی قرار می‌دهی تا گشایش یابد.
9. مراقب حق الناس باشید
آیت الله قاضی (ره) درخصوص حق الناس می‌فرمایند:
| هر حقی بر گردنت باشد، تا ادا نکنی، باب روحانیت، باب قرب و باب معرفت باز شدنی نیست. یعنی این‌ها همه مال حضرت احدیت است و حضرت احدیت، رضایت خود را در راضی شدن مردم قرار داده است. |
از آیت الله نجابت (ره) نقل شده است که روزی خدمت آیت الله قاضی(ره) مشرف می‌شوند و آیت الله قاضی(ره) می‌فرمایند:
“هر حقی که هر کس بر گردن تو دارد، باید ادا کنی”
آیت الله نجابت (ره) خدمت ایشان عرض می‌کنند:
” مدتی قبل، در بین شاگردهایم که نزد بنده درس طلبگی می‌خواندند، یک نفر خوب درس نمی‌خواند. بنده ایشان را تنبیه کردم، اذن از ولی او هم داشتم در تربیت. درضمن، اینجا هم نیست که از او طلب رضایت کنم.”
آیت الله قاضی(ره) فرمودند:
“هیچ راهی نداری، باید پیدایش کنی”
آیت الله نجابت (ره) دوباره عرض می‌کنند که آدرس ندارم! اما آیت الله قاضی(ره) دوباره تاکید می‌کنند که باید پیدا کنی.
10. ملاقات دوستان خوب
آیت الله قاضی (ره) همواره تاکید داشتند که باید زیاد به زیارت و دیدار برادران و دوستان نیک‌سیرت بروید، چرا که آن‌ها برادران شما در پیمودن راه و رفیق در مشکلات هستند.
به همین سبب تاکید شده است تا دوستان خوب را ملاقات کنید و دوستان بد را نیز ترک نمایید. اگر می‌خواهید که زندگی شما به انحراف کشیده نشود، با دوستان بد قطع رابطه کنید.
11. قرائت ادعیه و ذکرها
» قرائت اذکار معمول روز:
از دیگر سفارشات و توصیه‌های اخلاقی و عرفانی آیت الله قاضی(ره)، خواندن ذکرهای معمول روز می‌باشد. ذکر یونسیه «لا اله الا انت سبحانک انی کنت من الظالمین» و سجده معروفه از اذکاری است که بسیار سفارش شده است.
» قرائت دعای کمیل و زیارت جامعه:
از آقای سید محمد حسن قاضی نقل شده است که آیت الله سید علی قاضی(ره) خصوصا سفارش می‌کردند که دعای کمیل را در شب‌های جمعه بخوانید و بر خواندن زیارت جامعه در روزهای جمعه بسیار تاکید داشتند.
12. کلید سعادت دنیا و آخرت
سید علی قاضی(ره) در یکی از نامه‌های خود، تمام مشکلات و خرابی‌هایی همچون وسواس و عدم طمانینه (یعنی اضطراب و عدم آرامش) را از غفلت می‌دانند. اما پرسش این است که غفلت از چه چیزی؟ با توجه به نامه ایشان، غفلت مراتب مختلفی دارد که یکی از آن‌ها غفلت از اوامر الهی می‌باشد.
اما آیت الله قاضی(ره) در این نامه، باعث و بانی تمام غفلت‌ها را غفلت از مرگ و تخیل ماندن در دنیا می‌دانند. اگر می‌خواهید از جمیع ترس و هراس و وسواس‌ها در امان باشید، دائما در فکر مرگ و استعداد لقاءالله باشید، که این موضوع، جوهر گرانبها و مفتاح سعادت دنیا و آخرت می‌باشد. پس اگر عاقلید، همواره با خود بیاندیشید که چه چیزی شما را از او مانع و مشغول می‌کند.
به همین منظور، دستورالعملی به شرح زیر نقل می‌گردد:
- نسبت به انجام فرائض خمسه (فرائض پنج‌گانه) و سایر فرائض در بهترین زمان ممکن آن مواظبت و مراقبت شود.
- روز به روز بر خضوع و خشوع افزوده شود.
- بعد از هر نماز سجده شکر به‌جا آورده شده و تسبیحات حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها و آیت الکرسی قرائت شود.
- پس از نماز صبح سوره مبارکه یس و در شب‌ها سوره مبارکه واقعه قرائت شود.
- روزانه نمازهای نافله از یاد نرود.
- هر شب پیش از خواب به قرائت مستحبات پرداخته شود.
- در نمازهای شفع و وتر، سوره‌های مبارکه فلق و ناس قرائت شده و در آن، هفتاد مرتبه استغفار شود. همچنین پس از نماز عصر نیز از هفتاد مرتبه استغفار غافل نشوید.
- قرائت ذکر “لا إله إلا الله وحده لا شریک له، له الحمد و له الملک و هو علی کل شیء قدیر، أعوذ بالله من همزات الشیاطین و أعوذ بک ربی أن یحضرون إن الله هو السمیع العلیم” به تعداد ده مرتبه پس از صلوات صبح و مغرب یا در صبح و عشاء.
آیت الله سید علی قاضی(ره) در ادامه می‌فرمایند مدتی به انجام این موارد مداومت نمایید بلکه حالی رخ دهد، که طالب استقامت شوید إن شاء الله تعالی.
13. چند راهکار ساده درخصوص موارد خاص
» برای برآورده شدن حاجات چه کنیم؟
مرحوم قاضی (ره) قرائت دعای زیر را که در مفاتیح نیز به دعای سریع الاجابه معروف است، برای برآورده شدن حاجت سالکان در درگاه الهی مفید می‌دانستند؛ بدین شکل که چهل شب و هر شب صدبار این دعا قرائت گردد:
إلهی کیف أدعوک و أنا أنا و کیف أقطع رجایی منک و أنت أنت؟ إلهی أذا لم أسئلک فتعطین فمن ذاالذی أدعوه فیعطینی؟ ألهی إذا لم أدعک فستجیب لی، فمن ذاالذی أدعوه فیستجیب لی؟ إلهی إذا لم أتضرع إلیک فترحمنی فمن ذا الذی أتضرع إلیه فیرحمنی؟ إلهی فکما فلقت البحر لموسی و نجیته أسئلک أن تصلی علی محمد و آل محمد و إن تنجینی مما أنا فیه و تفرج عنی فرجا عاجلا غیر أجل بفضلک و رحمتک یا أرحم الراحمین
» تقویت حافظه:
آیت الله قاضی(ره)، برای تقویت حافظه، خواندن آیت الکرسی و قرائت معوذتین (دو سوره مبارکه ناس و فلق) را بسیار مورد تاکید و سفارش قرار داده‌اند.
» همیشه حضور قلب داشته باشید:
از حجت الاسلام مرتضی تهرانی نقل شده است که روزی شخصی از آیت الله قاضی (ره) تقاضای سفارش کرد و ایشان در پاسخ فرمودند:
“قلم و کاغذ از جیبت درآور و بنویس:
سررشته دولت ای برادر به کف آر
وین عمر گرانمایه به خسران مسپار
یعنی همه‌جا، با همه‌کس، در همه‌جا
می‌دار نهفته چشم دل جانب یار
معرفی کتاب درخصوص آیت الله قاضی(ره)
» کتاب عطش:
کتاب عطش شامل سرگذشت و ناگفته هایی از سیر توحیدی عارف بی‌بدیل، صاحب مقام تشرف، حضرت آیت الله سیدعلی قاضی (ره) است.
» کتاب آیت الحق:
این کتاب در دو جلد، به عرفان سید علی قاضی(ره) و شخصیت او و نیز به بررسی شاگردانش که هر کدام برای خود آیتی شده‌اند از جمله علامه طباطبایی (ره) و مرحوم بهجت (ره) و بسیاری دیگر می‌پردازد.
» کتاب کهکشان نیستی:
کتاب کهکشان نیستی، نوشته محمدهادی اصفهانی بر اساس زندگی آیت الله سید علی قاضی طباطبائی است که برای اولین بار در سال 1399 منتشر شد. این کتاب روایتی است از زندگی این عارف کامل که نویسنده، داستان را از جوانی و سفر آقای قاضی به نجف آغاز و تا پایان زندگی ایشان را بازگو می‌کند.
» کتاب زندگی سید علی آقا قاضی طباطبایی:
این اثر، ماجرای زندگانی عارف و استاد اخلاق بزرگ، مرحوم آیت‌الله سید علی قاضی طباطبایی را به شیوه‌ای داستان‌گونه و در عین حال، بسیار مستند روایت می‌کند.
آنگونه که نویسنده در مقدمه کتاب می‌گوید:«نوشتن از مردی که همه همتش دیده نشدن است، محال نیست اما به غایت سخت است.»
