40 توصیه اخلاقی باارزش و خواندنی از آیت الله سعادت پرور، معروف به پهلوانی تهرانی را می‌توانید در این نوشته مطالعه نمایید.
مقدمه
سالیان درازی است که اسلام و شیعه، از گنجینه‌های علمی و معنوی بسیار ارزشمندی برخوردار بوده و شیعیان، این راهنمایان بی‌بدیل را همواره همراه و در کنار خود دیده‌اند و در موارد گوناگون، از رهنمودهای این بزرگان بهره کافی را برده‌اند. عالمان بزرگی همچون آیت الله سید علی قاضی (ره)، آیت الله بهجت (ره)، علامه طباطبایی (ره)، علامه حسن زاده آملی (ره) و دیگر بزرگان و عارفان که علم و شهرت آنان و توصیه‌های این بزرگواران، در ذهن و مسیر مردم باقی مانده است.
ما نیز تا حد امکان، توصیه‌ها و سخنان این گنجینه‌های معنوی را برای دسترسی آسان شما عزیزان آماده کرده‌ایم که می‌توانید آن‌ها را در بخش “ذهنت رو تربیت کن” مطالعه نمایید:
در همین راستا، به منظور بهره‌مندی شما عزیزان، در این نوشته به بیان توصیه‌های عالم گرانقدر، آیت الله سعادت پرور (ره) پرداخته و امیدواریم این توصیه‌ها و پندهای ارزشمند، در تمامی مراحل زندگی مفید و موثر واقع گردد.
آیت الله سعادت پرور
آیت الله حاج شیخ علی سعادت پرور معروف به پهلوانی تهرانی در سال 1305 متولد شد و نزد بزرگانی همچون امام خمینی (ره) و علامه طباطبایی (ره) تعلیم دید و پرورش یافت.
برای مطالعه زندگینامه کامل آیت الله سعادت پرور، می‌توانید روی لینک زیر کلیک کنید:
چهل توصیه اخلاقی آیت الله پهلوانی تهرانی
اهل بیت علیهم السلام:
1- روزی که در محضر مبارک یکی از این بزرگان بودیم، در مورد لزوم روضه امام حسین(ع) تمثیل زیبایی داشتند، ایشان فرمودند:
«موبدان زرتشتی به آتش اعتقاد دارند و هرگز اجازه نمی‌دهند آتش عبادتگاه‌شان خاموش شود، چه خوب است ما نیز نسبت به آتش درون‌مان، نسبت به امام حسین(ع) و ائمه علیهم السلام همچون آنان اصرار بورزیم.»
پیامبر(ص) می‌فرمایند:
«در شهادت امام حسین(ع) حرارتی در دل‌های مومنین افروخته شده که هرگز سرد نخواهد شد»
چه خوب است همیشه به امام حسین(ع) توسل داشته باشیم و گرمای عشق و محبت ایشان را همیشه در قلب‌های‌مان زنده و برافروخته نگاه داریم.
2- از علامه طباطبایی(ره) سوال کردم:
«آیا امکان تشرف به محضر امام زمان(عج) وجود دارد و در صورت امکان چه اعمال و دستوراتی تشرف را حاصل می‌کند؟»
ایشان فرمودند در این مورد، رعایت سه مطلب ضروری است:
- برای دیدار امام زمان(عج) باید بسیار باتقوا و پرهیزکار بود.
- باید محبت، عشق و معرفت فرد زیاد باشد. البته هرگز کسی نخواهد توانست به حدی معرفت کسب کند که درخور امام زمان(عج) باشد، اما می توان در حد توان نسبت به این مسئله تلاش کرد.
- مداومت کردن بر یکی از زیارت‌های مشهور.
خود ایشان در این مورد زیارتی را که با «سلام علی آل یاسین» آغاز می‌شود توصیه می‌فرمودند.
3- برای رسیدن به قرب الهی و حضور در محضر حضرت مهدی (عج) باید راه عارفان و عالمان را پیمود. در این بین، باید مراقب باشیم که اسیر تصوف نشویم و بین راه عارفان و صوفیان تفکیک قائل شویم.
– عارفان به مرجعیت شیعه معتقدند اما صوفیان چنین اعتقادی ندارند.
– آنان به طریقت، شریعت و حقیقت تأکید دارند و یک فرد را صاحب طریقت می‌دانند؛ مثلاً می‌گویند بعد از امام رضا(ع) آقای فلانی نائب ایشان است، اما ما بعد از امام رضا(ع) امامان دیگر تا امام زمان(عج) را نائب می‌دانیم و در زمان غیبت امام زمان(عج) نیز نائبان و مراجع تقلید را جانشین ایشان می‌دانیم.
– ذکرها و وردهای این دو گروه نیز متفاوت است. اهل تصوف ذکرهای خاص خود را دارند، اما عارفان ذکرها و دعاهایی را می‌خوانند که از جانب امامان معصوم(ع) صادر شده و مناجات‌هایی شناخته شده است.
– در محل عبادت دو گروه نیز تمایز هست. صوفیان در خانقاه عبادت می‌کنند و عارفان در مسجد؛ چنان که حضرت محمد(ص) و امامان علیهم السلام نیز چنین بوده اند و جایگاه عبادت و حتی درس های شان نیز مسجد بوده است.
– داشتن اعتقاد، محبت و توجه به امام زمان(عج) وجه تمایز دیگر این دو گروه است. اهل عرفان همه توجه و اعتقادشان به سمت اوست و گویی جز او چیزی در قلب شان راه ندارد، اما اهل تصوف، صحبت و یادی از امام زمان(عج) نمی‌کنند و به ایشان اظهار ارادت خاصی ندارند، این مسئله با مدتی همنشینی با آنان آشکار می‌شود و همه‌اش از قطب خود یاد کرده و اظهار سرسپردگی به او را دارند.
دنیا:
4- کوشش بی‌جا برای دنیا مکنید که به غیر روزی خود نتوانید رسید. غم و غصه دنیا را به خود راه ندهید که زیان در این است.
5- دنیا جای پایداری نیست، گذرگاهی است به قدر رفع احتیاج، دل به این گذرگاه نبندید.
6- بالاخره روزی ما را از این تعلقات و آنچه که بدان دل بسته‌ایم جدا می‌کنند و می‌برند و به تعبیر شاعر:
عمری است پرده بستیم بر دیده خدابین عمر دگر بیاید این پرده‌ها دریدن
ما هر روز پرده‌ای روی پرده‌های غفلت قبلی می‌آوریم و مرتب وابستگی جدیدی به وابستگی‌های قبلی‌مان اضافه می‌کنیم. مال و مقام و چیزهای دیگر، هر کدام زنجیری است که به روح‌مان می‌بندیم، آن وقت هنگامی که ملک الموت می‌آید و می‌خواهد چیزهایی را که ما 60 یا 70 سال برگردن بسته‌ایم در یک لحظه قطع کند، برای‌مان دشوار است. اجمالاً بهتر است نبندیم تا نخواهیم باز کنیم، یا آن طور وابسته نباشیم که دل کندن مشکل باشد.
7- ای عزیزان من! عقل از بین نمی‌رود، ولی حب جاه، مال، فرزند و سایر علایق در کنار گذاشتن عقل تأثیر بسزایی دارد.
خانواده:
8- در مقابل پدر و مادر مراعات ادب و احترام کنید، زیرا ایشان واسطه هستی و هر سعادتی که نصیب شما شود، شده‌اند.
9- از همسرتان تشکر کنید، هر چند غذایی که پخته شور یا بد شده است. وقتی از غذا ابراز رضایت می‌کنید، همسرتان خوشحال می‌شود و این باعث رشد و پیشرفت معنوی شما می‌شود. یک بار من در جوانی در خانه با خانواده بد اخلاقی کردم، در عالم معنا به من گفتند: بیست سال ناله‌های تو بی‌اثر شد.
عبادت:
10- در عبادت مقید باشید به کیف آن، نه کم.
11- در هر عمل عبادی که انجام می‌دهید، توجه داشته باشید چه می‌گویید و با چه کسی سخن می‌گویید.
12- عبادات ظاهری هر چند که انسان را از کارهای ناشایسته باز می‌دارد، ولی خلوص آن‌ها زیاده گردد، تقرب زیادتر گردد و می‌تواند شما را به عبودیت رساند.
خواب و خوراک:
13- باید توجه بسیار به خوردن غذای حلال داشته باشیم. غذای حلال، اثرات مثبت بسیار در وجود فرد به جا می‌گذارد و لقمه غیرحلال، اثرات منفی بسیار با خود همراه دارد. حتی از لقمه شبهه‌ناک باید پرهیز کرد، زیرا چنین لقمه‌ای نیز مانع و حجابی برای رسیدن به قرب الهی و زیارت مولا می‌گردد.
14- از افراط و تفریط در امور بپرهیزید. به قدری که احتیاج به خواب دارید خواب بروید؛ نه بیداری زیاد بکشید که از تمام امور شایسته اخروی و یا دنیوی بمانید و نه زیاد بخوابید که از مهم باز مانید، بلکه بر طبق نظری که خداوند به وسیله سفرایش معین فرموده عمل کنید.
15- باید بدانید این جهان، جز خواب و خور و اعمال دیگر شبیه آن‌ها بیش نیست، اما اگر از این خواب و خور نتیجه‌گیری کنید، به جایی می‌رسید که ملائکه حیران شما گردند و عالم به فرمان شما آیند.
خودشناسی و نفس:
16- ای عزیزان من! خود را بشناسید که شناختن خدا در خودشناسی است. کسی از این اندیشه (خداشناسی) زیان ندیده است.
17- اگر می‌توانید در شبانه روز چند ساعتی یا لااقل پنج دقیقه را هم به فکر خود باشید، تا بر شما روشن شود چه کاره هستید، برای چه هستید، کجا می‌روید تا عمر به غفلت نگذرد.
18- نفس را نباید زیاد در فشار گذاشت تا از فرمان سرکشی کند؛ بلکه باید همه لذایذ را به‌طور اعتدال به او داد. در اولین قدم باید لذت شرک جلی و معصیت خدا را قطع کرد و به مرور زمان دست به امور دیگر زد.
19- در جوانی عوض آن که به فکر معیشت پیری باشید به فکر خود باشید، ملکات و سرمایه های معنوی برای خود تهیه کنید تا در پیری از آن استفاده کنید.
محاسبه و مراقبه:
20- محاسبه و مراقبه را در تمام اعمال و گفتار و کردارتان باید داشته باشید، نه سالی یک مرتبه، نه ماهی یک مرتبه؛ بلکه شبانه روزی یک مرتبه، اگر نگوییم ساعتی یک مرتبه محاسبه و هرآنی مراقبه لازم است.
21- دل خود را محکم نگاه دارید و از جوانی در تمام جزئیات و امور خود، این چنین باشید تا در پیری بتوانید چنین باشید.
صبر و استقامت:
22- استقامت و پایداری در امور را مرکب هر امری قرار دهید، تا آن مرکب به زیر پای شما است به منزل خواهید رسید و الا با پای لنگ در امور دنیوی و اخروی کجا توان به منزل رسید. هر چه امر و مقصد بزرگ تر و شریف‌تر باشد، استقامت در آن باید بیشتر باشد.
23- در هر امری صبر و بردباری را پیشه خود قرار دهید، خداوند با صابرین است.
24- آن وقتی که به امری از امور دنیوی و اخروی و معنوی موفق شدید، بدانید که خداوند شما را موفق کرده، چون استقامت ورزیدید از خدا هم کمک می‌رسد و اگر استقامت نورزیدید، گویا به خداوند عملاً گفته‌اید: این چیزی که به ما داده‌ای نمی‌خواهیم.
معاشرت و همنشینی:
25- با اهل دل، دنیا دیده‌ها و پیرمردها بسیار معاشرت کنید که معین دنیا و آخرتند.
26- از مشورت امور در هر امری، از اهلش مضایقه نکنید.
27- با علمای عامل، مجالست خود را ترک نکنید که اگر گفتار آن‌ها شما را رهبر نشود، عمل‌شان شما را رهبری کند.
28- رفقای خود را بشناسید، پس از آن رفاقت کنید. مبادا با غافلین رفاقت کنید که شما را معین نیستند و از کار دنیا و آخرت هم شما را عائق و مانع هستند.
هواپرستی و گناه ممنوع:
29- از هواپرستی کناره گیرید تا همه چیز به شما داده شود و بدانید آنچه در هواپرستی می‌جویید، در ترک هوا یافت می‌شود.
30- عدم ارتکاب به گناه داشته باشیم. اگر فردی خود را ملزم به انجام دستوراتی کند، ذکرهایی بگوید و چله‌ای هم بگیرد، اما خود را از گناه دور نکند و پرهیزکار نباشد، به خواسته خود نخواهد رسید. همنشین و دوست ما باید هم فکر و هم عقیده ما و نیک اندیش و درستکار باشد.
31- در مقابل شیطان به واجبات و ترک معاصی بپردازید، هنگامی که قدرت معنوی‌تان افزوده شد، به ترک مکروهات و انجام مستحبات بپردازید.
32- شخص غیر روحانی اگر هواپرست شود یا اطاعت شیطان کند، ضرر به خودش می‌رساند؛ ولی شخص روحانی ضررش به یک معنی به جامعه می‌رسد، و لو اینکه به معنی دیگر هواپرستی، ضررش به تمام عوالم بشر و موجودات دیگر می‌رسد.
ادب:
33- ادب در زندگی را زینت هر عملی قرار دهید که به عزت و سعادت دنیا و آخرت زندگی کنید.
بهترینِ خودت باش:
34- در کسب علم و تحصیل، علاوه بر امور گذشته، باید به وظیفه اصلی آشنا باشید تا از علومی که شما را فایده نمی‌بخشد، احتراز جویید.
35- همیشه در فکر آن باشید وظیفه خود را انجام دهید، در هر لباسی، با هر کسی و در هر مقام، نه تملق کسی گویید و نه در فکر آن که نسبت به خود از کسی تملق بشنوید. بشر را یک مردن است، در راه وظیفه باشد یا بر خلاف وظیفه.
36- همیشه پشتیبان حق و حقیقت باشید، آمر به معروف و ناهی از منکر باشید نه آن که خود هم داخل و با گناهکاران باشید.
اخلاص در عمل:
37- اخلاص در اعمال را در پیشانی هر عملی قرار دهید. اگر عمری بی خلوص اعمال خود را انجام دهید، مثل حیوانی هستید که برای روغن‌کشی شب و روز در خود بچرخد، اما راهی طی نکرده باشد.
خدا را از یاد نبر:
38- از کوچکی این اندیشه را در سر داشته باشید که تمام قدرت‌ها در کف عنایت حق است، هیچ‌کس نمی‌تواند اگر خدا نخواهد، به من صدمه‌ای زند، من باید به وظیفه‌ام عمل کنم، و لو عالم با من دشمن شوند، اگر چنین شدید، آن وقتی که به مقام و ریاست رسیدید، یا آنکه وظیفه بزرگی برای شما پیش آمد، از عمل باکی ندارید.
یک تذکر دهنده:
39- از رفتن به قبرستان مسلمانان در هر شهری که هستید، مضایقه ننمایید که بهترین مذکر (تذکر دهنده) است.
توصیه‌ای در امر ازدواج:
40- در امر ازدواج آن قدری که باید به فکر نجابت طرف باشید، به فکر جهات دیگر نباشید؛ چنانچه توانستید جهت بین نجابت و جهات دیگر بنمایید، چه بهتر، و الا نجابت مقدم است.
