دوستان عزیز:
ما در بنیاد موفقیت دکتر محمدزاده قصد داریم شما را با فیلیپ نایت آشنا کنیم. زندگینامه فوق‌العاده جالب او برای درک بهتر در قالب پرسش و پاسخ به شرح زیر می‌باشد. با ما همراه باشید.
فیلیپ نایت خودتان را معرفی کنید.
در ۲۴ فوریه سال ۱۹۳۸ در ایالت اورگان واقع در نیومکزیکو ایالات متحده آمریکا به دنیا آمدم.
تحصیلات شما چیست؟
من در سال ۱۹۵۹ در دانشگاه اورگان تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی پشت سر گذاشتم. سپس در سال ۱۹۶۲ با اخذ مدرک کارشناسی ارشد از دانشکده بازرگانی استنفورد فارغ التحصیل شدم.
فیلیپ نایت از شکل گیری ایده نایک بگویید.
نخستین بار در سال ۱۹۵۷ من به طور کاملا اتفاقی یکی از مربی‌های قدیمی و رئیس دانشگاهی که در آن درس می‌خواندم به نام «بیل باورمن» را ملاقات کردم. باورمن یکی از ورزشکاران قدیمی المپیک بود، که همواره هیجان و جنب و خوش او برای ورزش و نوآوری برای من جوان بسیار الهام بخش بود تا یک تجارت را بر اساس دو اصل ورزش و نوآوری بنا کنم. باورمن بعدها در تأسیس شرکت نایک، با من شریک شد.
این ایده چه زمانی به ذهنتان آمد؟
اما ایده شرکت نایک زمانی به طور جدی به ذهن من رسید که دانشجوی کارشناسی ارشد بودم. در آن ترم استاد از ما خواسته بود یک مقاله با موضوع آغاز و راه اندازی یک کسب و کار جدید بنویسیم. مقاله من در مورد راه اندازی شرکتی بود که قابلیت رقابت با شرکت محصولات ورزشی آدیداس که در آن زمان قطب تولیدات ورزشی در سراسر دنیا بود را داشته باشد.
ایده‌ای که من در مقاله خود شرح داده بودم این گونه بود که با استفاده از نیروی انسانی ژاپنی ارزان، کفش‌های ورزشی ارزان قیمت ولی با کیفیت بیشتری تولید شود.
از آغاز فعالیت حرفه‌ای بگویید فیلیپ نایت.
من پس از گذشت مدت کوتاهی از فارغ التحصیلی‌ام تصمیم گرفتم ایده خود را اجرایی کنم. با همین هدف به کشور ژاپن سفر کردم و از کارخانه «اونیتساکا تایگر» عرضه کننده کتانی در ژاپن بازدید کردم و با تایگر مدیر اجرایی شرکت به بحث و گفتگو پرداختم.
وقتی تایگر از من در مورد شرکت خودم پرسید، اولین جوابی که به ذهنم رسید را بر زبان آوردم. من خودم را رئیس کارخانه Blue Ribbon Sport معرفی کردم در حالی که این کارخانه وجود خارجی نداشت و تنها در ذهن من ساخته شده بود.
از تاسیس شرکت Blue Ribbon Sport بگویید.
من به محض این که از ژاپن به آمریکا بازگشتم هزینه نمونه کارها را از پدرم قرض گرفتم و چند جفت کفش را برای «بیل باورمن» فرستادم. بیل بلافاصله قبول کرد که با من شریک شود. باورمن و من هرکدام 500 دلار سرمایه گذاشتیم و شرکت Blue Ribbon Sport را به طور رسمی تاسیس کردیم. کار شرکت بلو ریبونز با سفارش 200 جفت کفش از تایگر شروع شد. من ابتدا فروش این کفش‌ها در پشت ماشین شخصی خود شروع کردم.
فیلیپ نایت از راه اندازی خط تولید نایک بگویید.
در اوایل سال ۱۹۷۰ فروش شرکت به سه میلیون دلار رسید. در همین زمان بود که من تصمیم گرفتم از کارخانه تایگر جدا شوم و کفش‌های خودم را طراحی کنم.
سال ۱۹۷۲ شرکت بلو ریبونز اولین خط تولید کفش خود را با اسم «نایک» راه اندازی نمود. نام این برند، از نام خدای پیروزی در فرهنگ یونان قدیم گرفته شده است. طراحی لوگو نایک را به یک دانشجوی رشته هنر سپردیم که بابت طراحی آن مبلغ 35 دلار از من گرفت.
پس از راه اندازی چه شد؟
من آن قدر در کسب و کار خود موفق شدم که توانستم در عرض کمتر از ده سال صنعت تولید کفش ورزشی را به دست بگیرم و برند نایک را به یکی از موفق‌ترین و معروف‌ترین برندهای دنیا تبدیل کنم.
از روش تجارت خود بگویید فیلیپ نایت.
روش تجارت من بسیار ساده بود. من به جای استفاده از تبلیغات که واقعا از آن متنفر بودم کفش‌های تولیدی خود را به ورزشکاران معروف می‌دادم تا در مسابقات از آن‌ها استفاده کنند. تابستان آن سال المپیک ورزش‌های میدانی در همان شهر برگزار می‌شد و مربی تیم آمریکا کسی نبود به جز بیل باورمن شریک خودم!
من فرصت را غنیمت شمرده و از آن نهایت استفاده را کردم. من کفش‌های خود را به ورزشکاران برتر تیم هدیه دادم تا وقتی مسابقات المپیک از تلویزیون‌های ملی پخش می‌شود، کفش‌های نایک دیده شوند.
شکست نخوردید؟
جالب است که کارخانه نایک در تمام مدت فعالیتش تنها یک شکست را تجربه کرده، آن هم به این خاطر بود که آن قدر روی ورزش‌های سنگین و بی‌هوازی تمرکز کرده بود که کاملا از ورزش‌های ایروبیک غافل شده بود. همین موقع بود که کارخانه ریبوک از این غفلت استفاده کرد و از گوی سبقت را از نایک ربود.
سال‌های ۱۹۸۶ و سال ۱۹۸۷ فروش نایک ۱۸ درصد کاهش پیدا کرد. من متوجه شدم با این که ورزشکاران حرفه‌ای به محصولات نایک علاقه مند هستند، اما سایر مشتری‌ها بیشتر به ظاهر کفش نسبت به کیفیت آن اهمیت می‌دهند. به همین دلیل نایک، محصول جدید خود را به نام «کفش چند منظوره اِیر» روانه بازار کرد
ممکن است نتوان این مدل را به عنوان انقلابی در تولید کفش تلقی کرد، ولی مطمئنا فروش نایک را بسیار متحول کرد تا جایی که دوباره ریبوک را از سر راه خود برداشت. نایک پس از آن همواره در صدر جدول تولید کنندگان قرار دارد.
