زندگینامه جیمی ویلز موسس ویکی پدیا

دوستان عزیز:

ما در بنیاد موفقیت دکتر محمدزاده قصد داریم شما را با جیمی ویلز آشنا کنیم. زندگینامه فوق‌العاده جالب او برای درک بهتر در قالب پرسش و پاسخ به شرح زیر می‌باشد. با ما همراه باشید.

لطفا خودتان را معرفی کنید.

جیمی ویلز هستم. در ۸ اوت ۱۹۶۶ در هانتسویل آلاباما متولد شدم. پدرم مدیر فروشگاهی محلی بود و مادرم به همراه مادربزرگم، مدرسه‌ای به ‌نام House of Learning را اداره می‌کردند. مدرسه تحت مدیریت آنها، از روش مدارس یک کلاس، برای آموزش دانش آموزان استفاده می‌کردند. من نیز به همراه سه خواهر و برادرم در آن مدرسه تحصیلات ابتدایی خود را گذراندیم.

آقای جیمی ویلز از دوران کودکی خود بگویید.

من از دوران کودکی به مطالعه علاقه وافری داشتم. به خاطر دارم که مادرم در سه‌سالگی کتاب دانشنامه‌ی جهان را برای من خرید که چندین سال بعد که خواندن را فراگرفتم، به دوست و همراه همیشگی من تبدیل شد. اما پس از مدتی پی بردم که دانشنامه به میزانی که من می خواهم، کامل و جامع نیست. زیرا من معتقدم که در عین آنکه دانشنامه جهان، کامل است، اما کماکان بخش زیادی از اطلاعات باقی مانده که در آن بیان نشده است.

از زندگی شخصی خود بگویید.

من سه مرتبه ازدواج کرده ام که حاصل آن 3 فرزند دختر می باشد. در حال حاضر ساکن لندن هستم. اولین ازدواجم با پاملا گرین، همکارم در خرده‌فروشی در آلاباما و در سن 20 سالگی بود که البته در سال 1993 از وی جدا شدم.

ازدواج دومم با کریستین روهان بود. ما یکدیگر را در شیکاگو دیدیم و در سال 1997 با هم ازدواج کردیم اما در سال 2008 و در حالی که یک دختر داشتیم از هم جدا شدیم.  دخترم با مادرش در هیلزبورو کانتی فلوریدا زندگی می کرد و من برای دیدن دخترم مرتبا از لندن به آنجا سفر می کردم.

در طی این سفرها بود که با کیت گاروی، منشی سابق تونی بلر، آشنا و در سال 2012 با هم ازدواج کردیم. حاصل این ازدواج تاکنون، دو دختر می باشد.

آقای جیمی ویلز، از دوران تحصیل خود برای مخاطبان ما بیشتر توضیح دهید؟

من در مدرسه ای شروع به تحصیل نمودم که مادر و مادر بزرگم با شیوه ای متفاوت از سایر مدارس آمریکا اداره می نمودند. بدین صورت که دانش آموزان پایه اول تا چهارم در یک گروه و دانش آموزان چهارم تا هشتم نیز در گروهی دیگر تحت آموزش قرار می گرفتند.
پس از اتمام سال هشتم، به مدرسه دولتی راندولف در هانتسویل رفتم که از دبیرستان‌های زیرمجموعه‌ی دانشگاهی بود. زمانی که 16 سال داشتم، فارغ التحصیل شده، در عین آنکه خانواده ام قادر به تامین هزینه های تحصیلم نبودند، اما به دلیل عشق به دانش و فراگیری، راهی دانشگاه آبرن شدم. در سال 1986 کارشناسی خود را از این دانشگاه و در رشته دانش مالی دریافت نموده، برای دریافت کارشناسی ارشد و دکتری روانه دانشگاه‌های ایندیانا و آلاباما شدم. هرچند به دلیل عدم جذابیت رساله دکتری، هرگز آن را ارائه نکردم!

از نحوه ورودتان به دنیای کسب و کار بگویید.

در سال 1994 به شرکت Chicago Options Associates رفته و در آنجا مشغول به فعالیت شدم. این شرکت یکی از شرکت های بزرگ در حوزه سهام در شیکاگو ایلی‌نوی بود. سمت من در آنجا، مرتبط با رشته تحصیلی ام و صنعت مالی بود اما کماکان علاقه اصلی من، دنیای گسترده اینترنت بود. به گونه ای که علاوه بر ورود به برنامه نویسی، به یک گیمر حرفه ای در بازی های آنلاین تبدیل شده بودم.

اکنون زمان آن فرا رسیده بود که آرزوی دیرینه خود را تحقق بخشیده، دانشنامه آنلاین را راه اندازی نمایم. آشنایی قبلی من با لری سَنگِر و همچنین اعتبار دانشگاهی وی، موجب شد که به سراغ او که در آن دوران دانشجوی دکتری فلسفه در دانشگاه ایالتی اوهایو بود، بروم.

دانشنامه نوپدیا را راه اندازی و لری سَنگِر را سردبیر آن کردم. «محتوای باز» و «داوری همتا» دو اصل ساختاری در این دانشنامه بودند. هدف از دانشنامه نوپدیا آن بود که مقاله‌هایی تولیدشده‌ی متخصصان در حوزه‌های متنوع، در آنجا نوشته و منتشر شود. درآمدزایی از این ایده نیز مانند بسیاری از ایده‌های دیگر، متمرکز و مبتنی ‌بر تبلیغات بود. حتی خود من هم از ارائه مقاله در این دانشنامه می ترسیدم. به گونه ای که حتی پیش نویس آن را هم به استادان و متخصصان نوپدیا برای بررسی ندادم. درست در همان لحظه بود که متوجه شدم پایه و اساس این دانشنامه برای منتشر نمودن آزادانه محتوا و مقاله درست نیست. 

در سال 2001 لری سَنگِر، برنامه نویسی ماهر به نام بن کویتز را به مجموعه دعوت نمود. زیرا توسعه دانشنامه بسیار کند و طولانی پیش می رفت. بن در نهایت به سَنگِر پیشنهاد داد که به سراغ مفهومی به نام ویکی برویم. غرض از ویکی، سایت هایی است که هر بازدیدکننده ای بدون ثبت نام، امکان ویرایش محتوا را در آن دارد. در همان سال، پایه های شکل گیری ویکی پی ریزی شد. 

ایده این طرح آن بود که با توجه به فرآیند مشکل تایید مقاله ها، پروژه ای مشارکتی کلید بخورد که تمامی مردم بتوانند به راحتی در آن، مقاله قرار دهند. با توجه به این امر که قرار گرفتن محتواهای آماتور در کنار محتوای حرفه ای، به اعتبار این دانشنامه خلل وارد می نمود، داوران آن، از همکاری جدی با این پروزه امتناع کردند. در نتیجه من در دامنه ای جداگانه، سرویس و پروژه ویکی پدیا را راه اندازی نمودم.

از شروع کار ویکی پدیا و مشکلات آن برایمان بگویید.

در همان روزهای ابتدایی شروع به کار ویکی پدیا، حجم مطالب منتشر شده در آن، از کل محتوایی که در نوپدیا بود بیشتر شد که این امر موجب نگرانی ما شد زیرا این موضوع موجب افزایش شدید کار تیم ویراستاری می شد. در سال 2002 که Bomis میزان سرمایه مورد نیاز برای حقوق کارمندان را قطع کرد، سَنگِر از این مجموعه جدا شد. 

من اعتقاد داشتم که تنها بنیان گذار ویکی پدیا هستم و علاقه ای به اینکه از سَنگِر به عنوان هم بنیان گذار این پروژه یاد شود نداشتم. حتی چندین مرتبه تلاش نمودم نام وی را از بخش خاطرات و همکاری های ویکی پدیا حذف نمایم که البته به دلیل ساختار ویرایش ویکی پدیا، موفق به این امر نشدم.

آقای جیمی ویلز، لطفا درخصوص بنیاد ویکی پدیا و فعالیت های گوناگون آن برایمان توضیح دهید؟

در سال 2003 بنیاد ویکی پدیا در قالب سازمانی غیرانتفاعی در سن‌پترزبورگ فلوریدا افتتاح و پس از مدتی دفتر مرکزی آن را به سان‌فرانسیسکو منتقل نمودیم. این بنیاد به جهت حمایت از ویکی پدیا و پروژه های خواهرخوانده آن همچون Wikimedia Commons بود. 

با کمک آنجلا بیسلی در سال 2004 سرویس ویکیا (Wikia) را راه اندازی کردم. این ویکی، محموعه ای از ویکی های مختلف با مباحث و موضوعات مختلف بود که در یک سایت جمع شده بودند. در کنار آن، پروژه Wikia Search را نیز راه اندازی نمودیم تا رقیبی جدی برای گوگل باشد اما در سال 2009 این پروژه متوقف شد.

من در سال 2009 از پست مدیرعاملی ویکی پدیا استعفا دادم. در سال 2017 بود که ویکی‌تریبون (WikiTribune) را به هدف مبارزه با اخبار کذب و جعلی (فیک‌نیوز) بنا کردم تا خبرنگاران و روزنامه نگاران متخصص و حرفه ای، اخبار منتشر شده توسط افراد مختلف را بررسی نمایند. اما پس از یکسال مجبور به تعدیل گروه ویراستاری شدیم و پس از آن، عموم مردم می توانستند بدون بررسی تیم خبرنگاران، محتوا و اخبار خود را منتشر نمایند. اما این پروژه نیز به شکست منتهی شد.

پس از آن به سراغ پروژه WT:Social رفتم تا این شبکه اجتماعی را به دنیا معرفی کنم. در عرض تنها چند روز بیش از 200 هزار نفر در این شبکه عضو شدند. ظاهر آن شبیه به توییتر و فیسبوک است اما تمرکز اصلی آن بر روی اخبار بوده، ادامه دهنده مسیر ویکی‌تریبون است. البته به دلیل پیچیدگی، خیلی مورد پسند عموم کاربران قرار نگرفت هرچند کماکان فعال است.

درآمدی که از ویکی پدیا کسب نمودید به چه میزان است؟

بسیاری از اطرافیانم مرا سرزنش می کنند که چرا با اهدای دانشنامه به سازمانی غیر انتفاعی درآمدزایی ویکی پدیا را به شدت کاهش دادم. اما من با وجود اینکه با اتخاذ این تصمیم در زمره ثروتمندان سیلیکون‌ولی همچون: مارک زاکربرگ قرار نمی گیرم اما از این تصمیم راضی هستم زیرا معتقدم این امر موجب پیشرفت بیشتر و بهتر آن شد.

آقای جیمی ویلز، از موفقیت های خود که در طی این سال ها کسب نموده اید، برایمان بگویید.

بارها در نشریات مختلف از من به عنوان، فردی تأثیرگذار یاد شده، در سال 2006 در فهرست ۱۰۰ فرد برتر جهان در نشریه‌ی تایم قرار داشتم. در همان سال در جمع ۲۵ فرد مشهور دنیای وب در مجله‌ی فوربز قرار گرفتم.

در سال 2009 بنیاد نوکیا جایزه ای را در موضوع پیشرفت کسب‌وکار به من اهدا نمود. همچنین در سال 2013 موفق به اخذ جایزه معتبری از یونسکو به‌ نام نیلز بور شدم. 

همچنین در سال 2017 آکادمی بریتانیا جایزه خود را به دلیل تلاش های من در جهت توزیع و انتشار رایگان دانش و اطلاعات به بنده اهدا نمود.

چه جمله ای را در زندگی سرلوحه فعالیت ها و تلاش هایتان قرار داده اید؟

جهانی را تصور کنید که هر فرد در آن، به مجموعه‌ای از تمام دانش بشری به صورت ‌رایگان دسترسی داشته باشد. این هدف کاری است که انجام می‌دهیم!