من در این مقاله میخوام شمارو با یکی از جستجوهای قرآنیم و قوانین جهان هستی در قرآن آشنا کنم. یکی از کلماتی که در قرآن بسیار تکرار شده و همه ما اونو بسیار شنیدیم، کلمه “صلاة” است که به نماز ترجمه شده است. نتایج من از این تحقیق اینقدر زیبا بود که حال منو خیلی خوب کرد و گفتم اینارو باهاتون به اشتراک بذارم.
معنی کلمه صلاه چیست؟
اصل «صلاة» در لغت از ریشه «صلو» گرفته شده و به معنای دعا و استغفار است. صلاه از ریشه “صلو” یعنی توجه کردن و روی کردن هست که به عبارتی با همان دعا و استغفار و توجه به درگاه الهی در یک راستاست.
هدف اصلی صلاة توجه کردن به خداست و تمام اعمالش و ذکرهای آن مارو به باورهای توحیدی نزدیک میکند. ما رو از افکار شرک آلود و روزمره نجات میده. ذهنمون رو آرام میکنه و توکلمون رو قوی میکنه.
البته کلمه صلاة در آیه 40 سوره حج به معنای محل عبادت نیز تعبیر و برداشت شده، چون این کلمه در کنار کلماتی چون صومعه و مسجد به کار رفته:
| ۞ الَّذينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍّ إِلاَّ أَنْ يَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ وَ لَوْ لا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوامِعُ وَ بِيَعٌ وَ صَلَواتٌ وَ مَساجِدُ يُذْکَرُ فيهَا اسْمُ اللَّهِ کَثيراً وَ لَيَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزيزٌ ۞
همان کسانی که به ناحق از دیارشان بیرون شده اند، جز آنکه می گفتند: پروردگار ما خدای یکتاست. اگر خدا بعضی از مردم را به بعض دیگر دفع نمی کرد دیرها و کلیساها و کنشتها و مسجدها که نام خدا در آن بسیار یاد می شود ویران می شد، خدا کسانی را که یاری او کنند یاری می کند که وی توانا و نیرومند است. |
کلمه صلاة در قرآن چندبار تکرار شده است؟
در جستجوهایی که من در متن قرآن کردم ریشه “صلو” در کلمه صلاة به همراه افعالش 95 بار تکرار شده هست که از این 95 بار 67 بارش کلمه صلاة و 11 بارش کلمه صلات و 5 بار کلمه صلوات و بقیه بصورت فعل آمده است. این تعداد بالای تکرار صلاة نشان از اهمیت آن دارد که حتما مطلب مهمی بوده که خدا اینقدر تکراش کرده و براش شرایط مشخص کرده.
کلمه صلاه با چه کلمهای بیشتر تکرار شده است؟
در اکثر آیاتی که کلمه صلاه آمده است گفته اقیموا الصلاه یعنی با ریشه “قوم” آمده، مثل آیه 3 سوره بقره:
| ۞ الَّذينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَ يُقيمُونَ الصَّلاةَ وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ يُنْفِقُونَ ۞
آنها که به غیب ایمان دارند و نماز را برپا می کنند و از آنچه به آنها روزی داده ایم انفاق می نمایند. |
از 67 باری که خود کلمه صلاه در قرآن آمده 48 بارش با حالتهای مختلف فعل از ریشه “قوم” آمده است. اقام به معنی برپا داشتن، مقیم بودن و اقامت کردن در یک محل هست. ما وقتی در یک محلی اقامت میکنیم یعنی شهروند اونجاییم و مقیم در آن مکان میشویم. پس باید به قوانین اون منطقه احترام بذاریم.
جالبه که در هیچ جای قرآن کلمه صلاه با “اقرا” نیومده یعنی نگفته صلاة بخون بلکه گفته “اقیموا الصلاه”. یعنی به ما میگه برو تلاش کن در صلاتت مقیم شو یعنی از این صلاه تا صلاه دیگر هم در حالت صلاه بمون.
پس ما باید به نعمتهایی که خدا هر لحظه به ما میده توجه کنیم و بخاطرشون در همان لحظه شکرگزاری کنیم. باید صلاتمون روی رفتار و اعمالمون تاثیر مثبت بذاره و حال و هوای مارو خوب کنه و مارو از کارهای بد باز بداره (آیه 45 سوره عنکبوت). نه اینکه صلاة بجا بیاریم و بعدش همون رفتارهای بدمون رو ادامه بدیم، این میشه اون صلاة بیاثر!
| ۞ اتْلُ ما أُوحِيَ إِلَيْکَ مِنَ الْکِتابِ وَ أَقِمِ الصَّلاةَ إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهي عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ وَ لَذِکْرُ اللَّهِ أَکْبَرُ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ ما تَصْنَعُونَ ۞ آنچه را از کتاب ( آسمانی ) به تو وحی شده تلاوت کن، و نماز را برپا دار، که نماز ( انسان را ) از زشتیها و گناه بازمی دارد، و یاد خدا بزرگتر است و خداوند می داند شما چه کارهایی انجام میدهید! |
کلمه صلاة به چه کلمات دیگری بیشتر آمده است؟
یکی دیگه از کلماتی که با صلاة زیاد تکرار شده کلمه زکات هست. به این نکته باید توجه داشته باشیم که دلیل ۲۷ بار تکرار کلمه زکات همراه صلاة اینه که خدای مهربون گفته هر وقت صلاة اقامه کردین، چون حس میکنید که فقط یک نفره که باید بهش تکیه کنید و همه جهان از اوست احساستون خوب میشه، حالتون عالی میشه، پس زکات این احساس خوب رو بدین تا این احساس خوب براتون دائمی باشه و حال خوشتون افزایش پیدا کنه. وقتی عادت کنیم که زکاتش رو بدیم قدر این حال خوب و احساس طلایی رو بهتر میدونیم و بیشتر حواسمون جمع میکنیم.
| آیه 110 سوره بقره
۞ وَ أَقيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّکاةَ وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِکُمْ مِنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بِما تَعْمَلُونَ بَصيرٌ ۞ |
کلمه صلاة با انفاق کردن هم ۷ بار اومده به عنوان مثال در آیه 22 سوره رعد خدای مهریونمون خیلی زیبا ویژگیهای افراد مومن رو صبر و صلاة و انفاق در آشکار و نهان ذکر کرده و گفته برای آنها عقبی الدار خواهد بود.
| ۞ وَ الَّذينَ صَبَرُوا ابْتِغاءَ وَجْهِ رَبِّهِمْ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ أَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْناهُمْ سِرًّا وَ عَلانِيَةً وَ يَدْرَؤُنَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ أُولئِکَ لَهُمْ عُقْبَي الدَّارِ ۞
و کسانی که برای جلب رضای پروردگارشان صبر کردند و نماز را برپا داشتند و از آنچه به آنها روزی کردیم در نهان و آشکار انفاق نمودند و با کار نیک خود گناهان را دور می سازند، آنهایند که برایشان عاقبت ( نیک ) این سرای است. |
شرایط صلاه چیست؟
خیلی زیباست که خدا حتی شرایطی رو هم برای صلاة در قرآن ذکر کرده مثل آیه 6 سوره مائده که نحوه وضو گرفتن برای اقامه نماز رو خیلی قشنگ توضیح داده.
| ۞ يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا إِذا قُمْتُمْ إِلَي الصَّلاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَکُمْ وَ أَيْدِيَکُمْ إِلَي الْمَرافِقِ وَ امْسَحُوا بِرُؤُسِکُمْ وَ أَرْجُلَکُمْ إِلَي الْکَعْبَيْنِ وَ إِنْ کُنْتُمْ جُنُباً فَاطَّهَّرُوا وَ إِنْ کُنْتُمْ مَرْضي أَوْ عَلي سَفَرٍ أَوْ جاءَ أَحَدٌ مِنْکُمْ مِنَ الْغائِطِ أَوْ لامَسْتُمُ النِّساءَ فَلَمْ تَجِدُوا ماءً فَتَيَمَّمُوا صَعيداً طَيِّباً فَامْسَحُوا بِوُجُوهِکُمْ وَ أَيْديکُمْ مِنْهُ ما يُريدُ اللَّهُ لِيَجْعَلَ عَلَيْکُمْ مِنْ حَرَجٍ وَ لکِنْ يُريدُ لِيُطَهِّرَکُمْ وَ لِيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْکُمْ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ ۞
ای کسانی که ایمان آورده اید، چون برای نماز برخیزید (و وضو نداشتید) پس صورت ها و دست هایتان را تا آرنج بشویید، و بر سرتان و روی پاهاتان تا برآمدگی روی هر دو پا مسح کنید، و اگر جنب بودید شستشو نمایید (غسل کنید)، و اگر بیمار یا در سفر بودید و حال آنکه یکی از شما از قضای حاجت آمده یا با زنان همبستر شده و آبی نیافتید ، پس به سراغ خاکی پاک روید و از آن خاک (پس از آنکه کف هر دو دست بر آن زدید) به صورت و دست هایتان بکشید (تیمم کنید). خداوند هرگز نمی خواهد برای شما مشقت درست کند و لکن می خواهد شما را پاک نماید و نعمت خود را بر شما تمام سازد ، شاید سپاس گزارید. |
آخه چقدر این خدای ما مهربون و عزیز و مارو دوست داره که حتی گفته اگر بیمار بودید و یا در سفر بودید و یا آب پیدا نکردید تیمم کنید، میگه ای بنده من هدفم به سختی افتادن تو نیست بلکه طاهر شدنت که برای خودت فایده داره مدنظر من هست.
یا در آیه ۴۳ سوره نسا مست نبودن و جنب نبودن رو از شرایط صلاة اعلام کرده:
| ۞ يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تَقْرَبُوا الصَّلاةَ وَ أَنْتُمْ سُکاري حَتَّي تَعْلَمُوا ما تَقُولُونَ وَ لا جُنُباً إِلاَّ عابِري سَبيلٍ حَتَّي تَغْتَسِلُوا وَ إِنْ کُنْتُمْ مَرْضي أَوْ عَلي سَفَرٍ أَوْ جاءَ أَحَدٌ مِنْکُمْ مِنَ الْغائِطِ أَوْ لامَسْتُمُ النِّساءَ فَلَمْ تَجِدُوا ماءً فَتَيَمَّمُوا صَعيداً طَيِّباً فَامْسَحُوا بِوُجُوهِکُمْ وَ أَيْديکُمْ إِنَّ اللَّهَ کانَ عَفُوًّا غَفُوراً ۞
ای کسانی که ایمان آورده اید، در حالی که مستید به نماز نزدیک نشوید تا آن گاه که ( مستی زایل شود و ) بدانید چه می گویید و نیز در حال جنابت ( به نماز نزدیک نگردید ) تا غسل کنید مگر در حال مسافرت ( که آب نیابید ) و نیز در حال جنابت به مسجد نزدیک نشوید تا وقتی که غسل کنید مگر آنکه رهگذر باشید ، و اگر مریض یا در سفر بودید در حالی که یکی از شما از قضای حاجت آمده یا با زنان همبستر شده و آبی نیافتید ( یا از استعمالش معذور بودید ) پس خاک پاکیزه ای بجویید و ( پس از زدن دو دست بر آن ) صورت ها و دست هایتان را مسح کنید ، که به راستی خداوند بخشنده و بسیار آمرزنده است. |
یا در آیه 54 سوره توبه گفته به هنگام نماز کسل نباشید:
| ۞ وَ ما مَنَعَهُمْ أَنْ تُقْبَلَ مِنْهُمْ نَفَقاتُهُمْ إِلاَّ أَنَّهُمْ کَفَرُوا بِاللَّهِ وَ بِرَسُولِهِ وَ لا يَأْتُونَ الصَّلاةَ إِلاَّ وَ هُمْ کُسالي وَ لا يُنْفِقُونَ إِلاَّ وَ هُمْ کارِهُونَ ۞
و هیچ دلیلی برای پذیرفته نشدن انفاق هایشان نیست جز این که به خدا و پیامبرش کافر شدند، و نماز را جز با حال سستی به جای نمی آورند و جز از روی اکراه انفاق نمی کنند. |
در آیه 110 سوره اسرا به سطح بلندی صدا نیز اشاره کرده که نه زیاد بلند و نه خیلی آهسته و یک صدایی بین این رو انتخاب کن. این آیه یک آگاهی زیبایی رو به ما میده که اگر میخواهید صلاه چیزی رو به جا آورید یا در زندگیتون جذبش کنید باید از قدرت کلام استفاده کنید و با صدایی نه خیلی بلند و نه خیلی آهسته اون باور و فکر رو برای خودتون ایجاد کنید و جریانی از نعمت رو در زندگیتون جذب کنید. در این آیه یک دستور دیگه هم به ما میده که خدا رو به الله یا رحمن بخونید که اینها اسما حسنی خداوند هست. چقدر تو خوبی خدا جونم که همه جزئیات رو به ما یاد دادی.
| ۞ قُلِ ادْعُوا اللَّهَ أَوِ ادْعُوا الرَّحْمنَ أَيًّا ما تَدْعُوا فَلَهُ الْأَسْماءُ الْحُسْني وَ لا تَجْهَرْ بِصَلاتِکَ وَ لا تُخافِتْ بِها وَ ابْتَغِ بَيْنَ ذلِکَ سَبيلاً ۞
بگو: « «اللَّه» را بخوانید یا «رحمان» را ، هر کدام را بخوانید ، ( ذات پاکش یکی است و ) برای او بهترین نامهاست!» و نمازت را زیاد بلند ، یا خیلی آهسته نخوان و در میان آن دو ، راهی ( معتدل ) انتخاب کن! |
برای منکه خیلی جالب و زیبا بود که در آیه دوم سوره مومنون، اولین خصوصیت مومنان رو خاشع بودن در نماز رو میگه و بعد خصوصیتهای دیگشون رو میگه:.
| ۞الَّذینَ هُمْ فی صَلاتِهِمْ خاشِعُونَ ۞
آنها که در نمازشان خشوع دارند. |
آیا باید صلاة را عربی خواند؟
در قرآن به هیچ وجه به زبان عربی خواندن صلاة اشارهای نشده است ولی در آیه 2 سوره یوسف خدا میگه:
| ۞ إِنَّا أَنزَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِیًّا لَّعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ ۞
ما قرآن را عربی نازل کردیم که باشد بی اندیشید. |
باید ببینی تو با چه زبانی دوست داری با خدای خودت صحبت کنی و به نعمتهاش توجه کنی و به سمت خدا نگاه کنی. یا با چه روشی حالت خوب میشه و مقیم در صلاة میشی. نظر شخصی من اینه که بهتره معنی آیاتی که در نماز میخونی رو بدونی و وقتی عربیش رو میخونی به معنیش توجه کنی چون به اعتقاد من بیشتر کلمات عربی در فارسی معادلی ندارند و شاید باید یک جمله فارسی رو بگی تا بتونی مفهوم اون کلمه عربی رو برسونی. اما وقتی تو مفهومش رو بدونی و عربیش میخونی خیلی حالت خوب میشه و اشک شوق از چشمات جاری میشه.
در چه زمانهایی باید صلاة را اقامه کنیم؟
خیلی جالبه که در قرآن برای صلاة و حمد و ستایش خداوند زمان مشخصی تعیین شده است. چون در این زمانها همه جهان در حال تسبیح و ستایش پروردگار هستند و وقتی شما با نوای زیبای جهانی هم صدا و هماهنگ میشین تاثیرش برای شما چندین برابر میشه.
یکی از این آیهها که وقت صلاة رو بهش اشاره کرده، آیه 238 سوره بقره هست:
| آیه 238 سوره بقره
۞ حافِظُوا عَلَي الصَّلَواتِ وَ الصَّلاةِ الْوُسْطي وَ قُومُوا لِلَّهِ قانِتينَ ۞ بر نمازها و نماز وسطی مواظبت کنید، و خاضعانه برای خدا به پا خیزید. |
در این آیه گفته میشه از صلاتتون محافظت کنید و از صلاة وسطی هم نام برده، صلاة وسطی را هر فردی یک ترجمه و برداشتی کرده. یک تفسیر میگه نماز ظهره چون بین صبح و شب هست و یک تفسیر دیگه میگه نماز صبحه چون بین الطلوعین هست.
در آیه 78 سوره اسرا هم در مورد زمان صلاة، از دلوک شمس تا غسق الیل و قرآن فجر رو بیان کرده:
| ۞ أَقِمِ الصَّلاةَ لِدُلُوکِ الشَّمْسِ إِلي غَسَقِ اللَّيْلِ وَ قُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ کانَ مَشْهُوداً ۞
نماز را از زوال خورشید ( هنگام ظهر ) تا تاریکی شب برپا دار و همچنین قرآن فجر [ نماز صبح ] را چرا که قرآن فجر، مشهود (فرشتگان شب و روز) است! |
در آیه 114 سوره هود هم به دو طرف روز و ساعات آغازین شب اشاره شده است:
| ۞ وَ أَقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَيِ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ اللَّيْلِ إِنَّ الْحَسَناتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئاتِ ذلِکَ ذِکْري لِلذَّاکِرينَ ۞
و در دو طرف روز و ساعات آغازین شب نماز را برپا دار، همانا خوبیها بدیها را از میان می برد. این ذکری است برای ذاکران. |
در آیه 58 سوره نور هم به صلاة فجر و صلاة عشا اشاره شده است:
| ۞ يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لِيَسْتَأْذِنْکُمُ الَّذينَ مَلَکَتْ أَيْمانُکُمْ وَ الَّذينَ لَمْ يَبْلُغُوا الْحُلُمَ مِنْکُمْ ثَلاثَ مَرَّاتٍ مِنْ قَبْلِ صَلاةِ الْفَجْرِ وَ حينَ تَضَعُونَ ثِيابَکُمْ مِنَ الظَّهيرَةِ وَ مِنْ بَعْدِ صَلاةِ الْعِشاءِ ثَلاثُ عَوْراتٍ لَکُمْ لَيْسَ عَلَيْکُمْ وَ لا عَلَيْهِمْ جُناحٌ بَعْدَهُنَّ طَوَّافُونَ عَلَيْکُمْ بَعْضُکُمْ عَلي بَعْضٍ کَذلِکَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَکُمُ الْآياتِ وَ اللَّهُ عَليمٌ حَکيمٌ ۞
ای کسانی که ایمان آورده اید! بردگان شما ، و همچنین کودکانتان که به حدّ بلوغ نرسیده اند، در سه وقت باید از شما اجازه بگیرند: پیش از نماز صبح، و نیمروز هنگامی که لباسهای (معمولی) خود را بیرون می آورید، و بعد از نماز عشا این سه وقت خصوصی برای شماست، امّا بعد از این سه وقت، گناهی بر شما و بر آنان نیست (که بدون اذن وارد شوند) و بر گرد یکدیگر بگردید (و با صفا و صمیمیّت به یکدیگر خدمت نمایید). این گونه خداوند آیات را برای شما بیان می کند، و خداوند دانا و حکیم است! |
و در مورد زمان حمد و ستایش خداوند هم زمانهایی اعلام شده است مانند آیات 39 و 40 سوره ق:
| ۞ فَاصْبِرْ عَلي ما يَقُولُونَ وَ سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّکَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ قَبْلَ الْغُرُوبِ ۞
در برابر آنچه آنها می گویند شکیبا باش ، و پیش از طلوع آفتاب و پیش از غروب تسبیح و حمد پروردگارت را بجا آور ، ۞ وَ مِنَ اللَّيْلِ فَسَبِّحْهُ وَ أَدْبارَ السُّجُودِ ۞ و در بخشی از شب او را تسبیح کن ، و بعد از سجده ها. |
به نظر من با توجه به این آیات زمانهای اصلی صلاة کاملا مشخص هستند اما همانطور که گفتم اگر بتوانیم در بیشتر این زمانها صلاة رو اقامه کنیم و در آن مقیم باشیم، اون موقع است که اثرات زیبای آن وارد زندگیمون میشه. چون ما با صلاة کانون توجهمون رو بر روی زیباییهای جهان هستی و خدای یکتا گذاشتیم و با اینکار احساسمون رو در زمانهای مشخصی تازه و خوب میکنیم و این احساس خوب اتفاقات خوب رو برای ما رقم میزنند.
نحوه خواندن صلاة در قرآن چگونه هست؟
یکی از سوالاتی که خیلی از افراد میپرسند اینه که باید چطوری صلاي رو بجا بیاورند؟ اونطور که مشخصه، همه ادیان یک نوع صلاتی داشتند و هر کدام به یک روشی صلاة رو به جا میاوردن. مثلا آیه 54 و 55 سوره مریم در مورد اسماعیل میگه:
| ۞ وَ اذْکُرْ فِي الْکِتابِ إِسْماعيلَ إِنَّهُ کانَ صادِقَ الْوَعْدِ وَ کانَ رَسُولاً نَبِيًّا (54) ۞و در این کتاب از اسماعیل یاد کن، که او در وعده هایش صادق، و رسول و پیامبر بود.
۞ وَ کانَ يَأْمُرُ أَهْلَهُ بِالصَّلاةِ وَ الزَّکاةِ وَ کانَ عِنْدَ رَبِّهِ مَرْضِيًّا (55) ۞ او همواره خانواده اش را به نماز و زکات فرمان می داد و همواره مورد رضایت پروردگارش بود.
|
یکی از نکات مهم اینه که در قرآن شکل خاص و دقیقی برای صلاه بیان نشده هست اما از اینکه صلاة رکوع و سجده دارد در آیات مختلف صحبت شده است. مثلا در آیه 43 سوره بقره و 55 سوره مائده در مورد رکوع و صلاة صحبت شده است:
| آیه 43 سوره بقره
۞ وَ أَقيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّکاةَ وَ ارْکَعُوا مَعَ الرَّاکِعينَ ۞ و نماز را برپا دارید و زکات بپردازید و با رکوع کنندگان رکوع نمایید ( با نمازگزاران نماز گزارید ). آیه 5 سوره مائده ۞ إِنَّما وَلِيُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذينَ آمَنُوا الَّذينَ يُقيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکِعُونَ ۞ همانا دوست و سرپرست شما خداست و پیامبرش و کسانى که ایمان آوردهاند، آنان که نماز را برپا مىدارند و زکات مىدهند در حالى که در رکوعند. |
در آیه 102 سوره نسا در مورد صلاة و سجده کردن صحبت شده است.
| ۞ وَ إِذا کُنْتَ فيهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلاةَ فَلْتَقُمْ طائِفَةٌ مِنْهُمْ مَعَکَ وَ لْيَأْخُذُوا أَسْلِحَتَهُمْ فَإِذا سَجَدُوا فَلْيَکُونُوا مِنْ وَرائِکُمْ وَ لْتَأْتِ طائِفَةٌ أُخْري لَمْ يُصَلُّوا فَلْيُصَلُّوا مَعَکَ وَ لْيَأْخُذُوا حِذْرَهُمْ وَ أَسْلِحَتَهُمْ وَدَّ الَّذينَ کَفَرُوا لَوْ تَغْفُلُونَ عَنْ أَسْلِحَتِکُمْ وَ أَمْتِعَتِکُمْ فَيَميلُونَ عَلَيْکُمْ مَيْلَةً واحِدَةً وَ لا جُناحَ عَلَيْکُمْ إِنْ کانَ بِکُمْ أَذيً مِنْ مَطَرٍ أَوْ کُنْتُمْ مَرْضي أَنْ تَضَعُوا أَسْلِحَتَکُمْ وَ خُذُوا حِذْرَکُمْ إِنَّ اللَّهَ أَعَدَّ لِلْکافِرينَ عَذاباً مُهيناً ۞
و هنگامی که در میان آنها باشی، و برای آنها نماز را برپا کنی، باید دسته ای از آنها با تو (به نماز) برخیزند، و سلاحهایشان را با خود برگیرند و هنگامی که سجده کردند (و نماز را به پایان رساندند)، باید به پشتِ سرِ شما ( به میدان نبرد ) بروند، و آن دسته دیگر که نماز نخوانده اند (و مشغول پیکار بوده اند)، بیایند و با تو نماز بخوانند آنها باید وسایل دفاعی و سلاحهایشان ( را در حال نماز ) با خود حمل کنند ( زیرا ) کافران آرزو دارند که شما از سلاحها و متاعهای خود غافل شوید و یکباره به شما هجوم آورند. و اگر از باران ناراحتید، و یا بیمار ( و مجروح ) هستید، مانعی ندارد که سلاحهای خود را بر زمین بگذارید ولی وسایل دفاعی ( مانند زره و خود را ) با خود بردارید خداوند، عذاب خوارکننده ای برای کافران فراهم ساخته است. |
علاوه بر این در آیه 77 سوره حج کلمه رکوع و سجده در کنار هم به عنوان یکی از خصوصیات افرادی که ایمان آوردهاند و خداوند رو عبادت میکنند نام برده است:
| ۞ يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا ارْکَعُوا وَ اسْجُدُوا وَ اعْبُدُوا رَبَّکُمْ وَ افْعَلُوا الْخَيْرَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ ۞
ای کسانی که ( به پیامبر ما محمد صلّی اللَّه علیه و آله ) ایمان آورده اید، رکوع کنید و سجده به جا آورید و پروردگارتان را بپرستید و کار خیر کنید ، باشد که رستگار شوید. |
ولی با توجه به اینکه در خیلی از آیات قرآن وقتی از صلاه صحبت شده از آن به عنوان یک عمل و انجام فعالیت یاد شده است پس حتما باید عملی انجام گیرد. مثلا در آیه 9 و 10 سوره جمعه:
| ۞ يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلي ذِکْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ذلِکُمْ خَيْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ ۞
ای کسانی که ایمان آورده اید ، هنگامی که برای نماز در روز جمعه ندا درداده شد پس به سوی یاد خدا ( اقامه نماز جمعه ) بشتابید و داد و ستد را رها کنید که این برای شما بهتر است اگر بدانید. ۞ فَإِذا قُضِيَتِ الصَّلاةُ فَانْتَشِرُوا فِي الْأَرْضِ وَ ابْتَغُوا مِنْ فَضْلِ اللَّهِ وَ اذْکُرُوا اللَّهَ کَثيراً لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ ۞ و چون نماز گزارده شد، در [ روی ] زمین پراکنده گردید و فضل خدا را جویا شوید و خدا را بسیار یاد کنید ، باشد که شما رستگار گردید. |
دز این دو آیه خداوند میگه وقتی ندای صلاة در روز جمعه داده شد، داد و ستد را رها کنید و به سوی خدا بشتابید یعنی باید عملی رو انجام بدهیم. همان عبارت معروف که میگویند به نماز نگو کار دارم به کار بگو وقت نمازه روهم خدا در ادامه آیه میگه کارو رها کنید.
بنابراین صلاة یک فعلی است که باید انجام شود. در آیه 10، خدا میگه بعد از صلاة منتشر شوید و از فضل خدا دنبال روزی باشید و باز هم خدا رابسیار یاد کنید.
خدا خیلی زیبا در آیه 71 سوره توبه به این مساله جواب داده که گفته صلاه را برپا کنید و بعدش گفته از پیامبر اطاعت کنید یعنی اگر ما میخوایم که به روش درستی صلاة را بجا بیاریم باید از پیامبر و روشش طبعیت کنیم.
| ۞ وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ يُقيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ يُطيعُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ أُولئِکَ سَيَرْحَمُهُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزيزٌ حَکيمٌ ۞
مردان و زنان مؤمن بعض از ایشان اولیاء بعض دیگرند ، امر به معروف می کنند و از منکر نهی می نمایند و نماز به پا می دارند و زکات می پردازند و خدا و رسولش را اطاعت می کنند ، بزودی خدا آنها را مشمول رحمت خود می کند، که خداوند توانا و حکیم است! |
در کل به نظرم همانطور که ما پیش پزشک میریم و اون نسخه پزشک رو وحی منزل میدونیم و میگیم این دارو رو حتما باید سر ساعتش بخورم و طبق دستور اون تغذیه کنم، یا مثلا میخوایم یک ورزشکار حرفهای بشیم و پیش یک مربی متخصص اون ورزش میریم و هر تمرینی رو که اون میده سعی میکنیم مو به مو انجامش بدیم تا بتونیم پلههای موفقیت رو طی کنیم.
حالا پیامبر اسلام هم مانند یک پزشک یا مربی هستند که دارن یک روش عالی برای عبادت به ما معرفی میکنند چون میدونند که این بهترین روشه. حالا شما هرجور خدارو عبادت کنی و صلاتت رو انجام بدی درسته، اما پیامبر اسلام طبق علمی که داشتند بهترین و سریعترین و سادهترین گزینه رو به ما آموزش دادند.
واقعا اگر ما فارغ از حرکات نماز که اثرات عالی و مثبتی دارند فقط به محتوا و ترجمه آیاتی که در نماز میخونیم توجه کنیم خیلی زیباست. نگاه توحیدی ما رو تقویت میکنه و هر کلمش یک دنیا حرفه و مارو آرام میکنه و احساسمون رو عالی میکنه، فرکانسهامون تنظیم میکنه و دنیایی از نعمت رو برای ما وارد میکنه.
